Bursa ili Orhangazi ilçesine bağlı belde, ilçe merkezinin kuzeydoğusunda, 6 km. uzaklıktadır. Eski bir Türk köyü olmasına karşın, XIX. yüzyılda yoğun iç göç sonucu, Batı Anadolu'da İzmir'den sonra Ermenilerin en yoğun yaşadıkları merkez olmuştur. Örneğin 1899'da beldede 4.236 Ermeniye karşılık sadece 32 Türk yaşamaktaydı. XX. yüzyılın başlarında, Bursa yöresinin büyük merkezlerindendi. 1325 H.(1907) tarihli Hüdavendigar vilayeti salnamesinde, ilçe merkezi konumunda olan Pazarköy'de (Orhangazi) 432 hane bulunduğu kayıtlı iken, o zamanki adıyla Cedid (Yeniköy) 1.146 hane gösterilmişti.

Birinci Dünya Savaşı içinde, 1915 yılında beldedeki Ermeni nüfusun büyük bölümü başka yerlere göç ettirildi ise de, Mondros ateşkesinden sonra gidenlerin bir bölümü geriye döndü. Bunlar, 1921'de İtilaf Devletleri tarafından uygulamaya konulan plan gereği, yörede Ermeni çoğunluğu sağlamak amacıyla komşu Müslüman/Türk köylerine karşı girişilen saldırılara çeteler halinde katıldılar; yağmalara karıştılar, toplu cinayetler işlediler.

Tamamen yakılan Beldede Resmi raporlara göre 1 kişi yaralanmış, 1 kişi ırzi saldırıya düçar olmuş ve Maddi olarak zamanın parası ile 43.240 Lira Menkul (şahısların hayvan zararları dahil), 51.090 Lira Gayr-ı Menkul ve 30.000 Lira'da Resmi ve Dini Müesseseler hasarı tespit edilmiştir.

KURTULUŞ SAVAŞI'NDA YENİKÖY BELDESİ'NDE ŞEHİT EDİLENLER

Kurtuluş Savaşı sonrasında Yeniköy'ü terketmek zorunda kalan Ermeni nüfusun yerine, Yunanistan'ın Selanik, Drama, Ostof ve Vodina yörelerinden "mübadele" anlaşması gereğince Türkiye'ye gelen göçmenler yerleştirildi. Ayrıca çevre köylerden daha önceki dönemde yerleştirilmiş Balkan göçmenlerinden bir bölümü de, zamanla Yeniköy'de yerleşmişlerdir.

Nüfusun gelişimi; 1927-1.972, 1940-2.729, 1955-3.524, 1970-4.127, 1980-4.289, 1990-4.352, 1997-4.142, 2000-4.152 kişidir.

Ekonomisi büyük ölçüde zeytinciliğe dayalıdır. 1985'te sağlık ocağı açılmıştır, sürekli gelişme göstermektedir.

BELEDİYE

Yeniköy'de, XIX. yüzyılın sonlarında belediye örgütünün kurulduğu bilinmektedir. Ermenilerin çoğunlukta olduğu bu dönem boyunca, 1313 H. (1895/96) tarihli Hudavendigar Vilayeti Salnamesi'nden itibaren belediye başkanları şunlardı:

1907-1915 arasındaki dönemde belediye başkanlığı yapanların adları belirlenememiştir.

Cumhuriyet'ten sonra 1 Ocak 1948 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan karaname ile belediye örgütü kurulan beldede Taksim ve Yenicami adlarında iki mahalle vardır. Beldede görev yapan belediye başkanları: